Her insanın kaliteli yaşam sürme hakkı vardır. Bunun için gereken şartların devlete düşen kısmının yerine getirilmesi ile ilgili kanun ve yönetmeliklerle düzenlemeler yapılır. Bu düzenlemeler, bir ülkeye vatandaşlık bağı ile bağlı olan insanlar başta olmak üzere, o ülke sınırları içerisinde yaşayan herkesin kaliteli yaşam hakkını korumaya ve kollamaya yönelik kapsamı çizer. Sağlıkla ilgili kanun, yönetmelik ve düzenleme de kendi sınıfında aynı amacın gerçekleşmesini sağlayıcı tedbirleri kapsar.

Lizbon Bildirgesi

1981’de yayınlanan Lizbon Hasta Hakları Bildirgesi ile hasta hakkı kavramı dünya kamuoyunun gündemine alınmış ve bu alandaki düzenlemenin bir ihtiyaç kesp ettiğine dair geniş katılımcı kitleleri tarafından fikirler ifade edilmiştir. Bu bildirge ülkemiz tarafından da kabul edilerek, hasta haklarının geliştirilmesine yönelik Türk Tabipler Birliği tarafından yayınlanan bildirge ile geliştirilmiştir. Tabipler Birliği tarafından yayınlanan bildirgenin amacı, doktor hasta arasındaki iletişim etik kurallar içerisinde gerçekleşmesi ve her insanın sağlık hizmetlerinden yararlanması idi.

Doktor ve hasta hakları

Hem doktor hem de hasta haklarının karşılıklı korunmasına dayanan sağlık kanunu her iki tarafa haklarını ve sınırlarını bildiren bir çerçeve çizer. Bu kapsamda 3359 Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu genel çerçeveyi belirler ve çıkarılan yönetmeliklerle doktor hasta arasındaki ilişki biçiminden, her iki tarafın sahip olduğu hakların detaylı çerçevesine kadar kapsam çizilir. Buna göre her hastanın doğru bilgi alma, doktorun hastayı bilgilendirme, herhangi bir ameliyat veya muayene sırasında hastanın ihtiyaç duyduğu bilgileri verme gibi hak ve sorumluluklar vardır.

Doktor, sarraf terazisi gibi işinde ciddiyete ve dikkate önem vermesi gerekir. Kendisinden kaynaklı en ufak hata ve yanlış operasyondan sorumludur. Doktorlar tarafından yapılan yanlış operasyonlar ve hatalar hasta hakkının ihlali anlamına gelir. Hasta veya hasta yakınları tarafından doktor ihlalinin söz konusu olduğuna dair en ufak şüphe halinde yetkili mercilere başvurulması hakka ve yakınlarına tanınan haklar arasındadır.